Fibonachchi sonlari: различия между версиями
Содержимое добавлено Содержимое удалено
("Fibonacci.JPG" yoʻqotildi, uni VikiOmbordan Jcb per c:Commons:Deletion requests/File:Fibonacci.JPG tufayli oʻchirgan edi.) |
Sf7 uz (обсуждение | вклад) м (Text replacement - "{{OʻzME}}" to "{{ЎзМЭ}}") |
||
(не показаны 3 промежуточные версии этого же участника) | |||
Строка 1: | Строка 1: | ||
'''Fibonachchi sonlari''' |
'''Fibonachchi sonlari''' {{lang-ru|Числа Фибоначчи}} — quyidagi |
||
: 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, 4181, 6765, 10946, 17711, … |
|||
sonli ketma-ketlikning elementlari. Bu ketma-ketlikning 1 va 2 hadlari 1 ga teng, 3-elementidan boshlab "har bir element oʻzidan oldingi 2 element yigʻindisiga teng" qonuniyati asosida tuzilgan ketma-ketlik.<ref>ФИБОНАЧЧИ ЧИСЛА // Большая российская энциклопедия. Электронная версия (2017); https://bigenc.ru/mathematics/text/4710501 Дата обращения: 07.01.2021{{ref-ru}}</ref> |
|||
Yanada formal ravishda, Fibonachchi sonlari ketma-ketligi <math>\{F_n\}</math> [[chiziqli rekurrent ketma-ketlik|chiziqli rekurrent munosabat]] bilan beriladi: |
|||
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi --> |
|||
: <math>F_0 = 0,\quad F_1 = 1,\quad F_n = F_{n-1} + F_{n-2}</math>, |
|||
'''Fibonachchi sonlari''' - 1, 12, 3, 5, 8, 13, ... sonli ketmaketlikning elementlari. Bu ketmaketlikning 1 va 2 xadlari 1 ga tent, qolgan hadlari esa t/+1 =!/_,+£/ rekurrent munosabat bilan aniklanadi. Fibonachchi sonlarining birinchi 14 tasi Leonardo Pizanskiy (Fibonachchi) ning 1228 yil dagi kulyozmasida keltirilgan. Fibonachchi sonlari uzluksiz kasrlar nazariyasida, hisoblash mat.sida keng tatbiq etiladi. |
|||
: qachonki <math>\ n \geqslant 2,\ n \in \Z</math>. |
|||
<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri --> |
|||
Fibonachchi sonlarining birinchi 14 tasi [[Fibonachchi|Leonardo Pizanskiy (Fibonachchi)]] ning 1228 yil dagi qoʻlyozmasida keltirilgan.<ref>Числа Фибоначчи // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М.{{ref-ru}}</ref> Fibonachchi sonlari uzluksiz kasrlar nazariyasida, [[hisoblash matematikasi]]da keng tatbiq etiladi. |
|||
Avvalgi ikki elementi 1 ga teng bo`lib, 3-elementidan boshlab "har bir element o`zidan oldingi 2 element yig`indisiga teng" qonuniyati asosida tuzilgan ketma-ketlikka Fibonachchi ketma-ketligi, bu [[son]]larga esa, Fibonachchi sonlari deyiladi. |
|||
== Qoʻshimcha materiallar == |
|||
:{| class="wikitable" |
:{| class="wikitable" |
||
|- |
|- |
||
Строка 55: | Строка 58: | ||
<gallery> |
<gallery> |
||
File:Helianthus_whorl.jpg|[[Kungaboqar]] gulidagi qatorlarning tartibi |
File:Helianthus_whorl.jpg|[[Kungaboqar]] gulidagi qatorlarning tartibi. |
||
File:Fibonacci_spiral_34.svg|Fibonachchi „oltin“ spirali. |
File:Fibonacci_spiral_34.svg|Fibonachchi „oltin“ spirali. |
||
File:Valvata_sincera_shell_basal.jpg|Chig'anoq. |
File:Valvata_sincera_shell_basal.jpg|Chig'anoq. |
||
</gallery> |
</gallery> |
||
== Manbalar == |
|||
{{OʻzME}} |
|||
{{manbalar}} |
|||
{{ЎзМЭ}} |
|||
== Adabiyot == |
|||
⚫ | |||
* Воробьёв Н.Н. Числа Фибоначчи. 5-е изд. М., 1984. |
|||
[[Category:Butun sonli ketma-ketliklar]] |
|||
[[Category:Fibonachchi sonlari]] |
|||
⚫ | |||
[[Category:Fibonachchi]] |
|||
{{fanlar-stub}} |
{{fanlar-stub}} |
Текущая версия от 23:22, 5 июля 2021
Fibonachchi sonlari рус. Числа Фибоначчи — quyidagi
- 1, 1, 2, 3, 5, 8, 13, 21, 34, 55, 89, 144, 233, 377, 610, 987, 1597, 2584, 4181, 6765, 10946, 17711, …
sonli ketma-ketlikning elementlari. Bu ketma-ketlikning 1 va 2 hadlari 1 ga teng, 3-elementidan boshlab "har bir element oʻzidan oldingi 2 element yigʻindisiga teng" qonuniyati asosida tuzilgan ketma-ketlik.[1]
Yanada formal ravishda, Fibonachchi sonlari ketma-ketligi chiziqli rekurrent munosabat bilan beriladi:
- ,
- qachonki .
Fibonachchi sonlarining birinchi 14 tasi Leonardo Pizanskiy (Fibonachchi) ning 1228 yil dagi qoʻlyozmasida keltirilgan.[2] Fibonachchi sonlari uzluksiz kasrlar nazariyasida, hisoblash matematikasida keng tatbiq etiladi.
Qoʻshimcha materiallar[править | править код]
F0 F1 F2 F3 F4 F5 F6 F7 F8 F9 F10 F11 F12 F13 F14 F15 F16 F17 F18 F19 F20 0 1 1 2 3 5 8 13 21 34 55 89 144 233 377 610 987 1597 2584 4181 6765
-
Kungaboqar gulidagi qatorlarning tartibi.
-
Fibonachchi „oltin“ spirali.
-
Chig'anoq.
Manbalar[править | править код]
- ↑ ФИБОНАЧЧИ ЧИСЛА // Большая российская энциклопедия. Электронная версия (2017); https://bigenc.ru/mathematics/text/4710501 Дата обращения: 07.01.2021(rus.)
- ↑ Числа Фибоначчи // Большая советская энциклопедия : [в 30 т.] / гл. ред. А. М. Прохоров. — 3-е изд. — М.(rus.)
Ушбу мақолани ёзишда Ўзбекистон миллий энциклопедияси (2000-2005) маълумотларидан фойдаланилган. |
Adabiyot[править | править код]
- Воробьёв Н.Н. Числа Фибоначчи. 5-е изд. М., 1984.