Tomsk shahri
Shahar
Tomsk
|
Tomsk — Sibir universitet shahri. Rossiya Federatsiyasi Tomsk viloyati markazi (1782 yildan). Tom daryosining oʻng sohilida. Daryo porti.
Transport yoʻli stantsiyasi, daryodan temir yoʻlga, temir yoʻldan daryoga yuk ortiladigan punkt. Aeroport bor. Aholisi 478 ming kishi (1998). Shaharda 3 ta tuman mavjud.
Tarixi[править | править код]
Tomsk 1604 yilda vujudga kelgan. 1804— 1925 yillarda guberniya markazi. Shahar 19-asrning 30-yillari oxiridan, Tomsk va Yenisey gubernyalarida koʻplab oltin qazib olina boshlashi munosabati bilan, Sibirning muhim savdo, hunarmandchilik va tranzit markazi boʻlib qoldi. Tomskda 1880 yilda Rossiyaning Osiyo qismida birinchi universitet, 1896 yilda Sibirda birinchi oliy texnika oʻquv yurti — texnologiya instituti ochilgan. 1880-yildan Tomsk podsho Rossiyasining surgun joyi edi.
Hozirgi davr[править | править код]
2004-yilda Tomskga 400 toʻldi. Shu munosabat bilan shahar va viloyat rahbariyati, yubileyga tayyorgarlik koʻrish hisobiga, federal byudjetdan shaharni rivojlantirishga, avvalambor koʻchalarni taʼmirlashga, sezilarli miqdorda mablagʻlar ajratilinishiga erishdi. 3-5 sentabr kunlariga moʻljallangan yubileyni nishonlash, terakt bilan mos keldi va bir kun bilan chegaralandi, bayramning qolgan qismi esa 7-10 oktabr kunlari oʻtkazildi.
Maʼmuriy boʻlinishi[править | править код]
Tomsk maʼmuriy jihatdan 4 ta shahar ichidagi quyidagi tumanlarga boʻlingan:[1][2][3].
- Kirov
- Lenin
- Oktyabr
- Sovet
Iqtisodiyoti[править | править код]
Tomskda mashinasozlik va metallsozlik (priborsozlik, elektrotexnika sanoati, podshipniklar, asboblar va boshqalar), kimyo, yogʻochsozlik, oziq-ovqat, yengil sanoatlari rivojlangan. Qurilish materiallari korxonalari bor.
Axborot texnologiyalari[править | править код]
Tomskda 170 dan ortiq axborot texnologiyalari sohasida faoliyat yuritadigan kompaniyalar mavjud. Sohada 8 mingdan ziyod mutaxasislar ishlamoqda (2018).
Yuqori texnologiyalik proyektlar uchun motor vazifasini "InnoTomsk" federal dasturi oʻtamoqda.
Ijtimoiy soha[править | править код]
Shaharda Rossiya fanlar akademiyasi Sibir boʻlimining ilmiy markazi; 6 oliy oʻquv yurti (shu jumladan, universitet), 3 teatr, muzeylar (shu jumladan, Tomsk universiteti muzeyi), Botanika bogʻi mavjud. Meʼmoriy yodgorliklardan: Voskresenskaya cherkovi (18-asr oxiri — 19-asr boshlari), savdo rastalari (18—19-asrlar) saqlangan.
Tomskda Rossiyaning 78 xududlaridan va dunyoning 79 davlatlaridan kelgan talabalar taʼlim olishadi. Tomsk, Moskva bilan bir qatorda, BMT tomonidan tuzilgan, talabalar yashashi uchun eng yaxshi 100 shaharlar roʻyxatiga kiradi.
Oʻzbekistondan Tomskda bir yarim mingdan ortiq talaba taʼlim oladi (2019).
Ушбу мақолани ёзишда Ўзбекистон миллий энциклопедияси (2000-2005) маълумотларидан фойдаланилган. |
- ↑ Ошибка цитирования Неверный тег
<ref>
; для сносокАТУ
не указан текст - ↑ ОКАТО Шаблон:ОКАТО
- ↑ Официальный портал муниципального образования 'Город Томск': Глава 1. Общие положения. www.admin.tomsk.ru. 2018-11-14.