Birlashgan arab amirliklari: различия между версиями
м
Text replacement - "[[Turkum" to "[[Category"
Sf7 uz (обсуждение | вклад) м (Sf7 uz Birlashgan Arab Amirliklari sahifasini Birlashgan arab amirliklariga koʻchirdi) |
Sf7 uz (обсуждение | вклад) м (Text replacement - "[[Turkum" to "[[Category") |
||
(не показана 1 промежуточная версия этого же участника) | |||
Строка 1:
{{Birlashgan
'''Birlashgan arab amirliklari''' (BAA) — Yaqin sharqdagi Arabiston yarim orolining sharqiy qismi, Fors va Ummon koʻrfazlari qirgʻogʻida joylashgan federativ davlat, [[BMT]] aʼzosi. U har biri davlat boʻlgan quyidagi yetti amirliklarni birlashtirgan: Abu-Dabi, Dubay, Sharja, Ras-ul-Xayma, Ajman, Fujayra, Um-al-Quvayn. Mamlakat poytaxti — [[Abu-Dabi]] shahri. Davlatni boshqarish shakli mutlaq (aboslyut) monarxiya. Maydon 82,880 km². Milliy pul birligi — [[dirham]] (AED).
== Aholisi ==▼
BAA aholisi — 5,1 mln kishi (2010). Etnik tarkbi: [[arablar]] — 20 %, arab olamidan tashqaridagi hududlar, yaʼni [[Yevropa]], [[Hindiston]] va Janubi-Sharqiy Osiyo davlatlaridan — 80 %. Aholining 33 %i ayollar, 67 %i erkaklar.▼
==
=== Britaniya protektorati ===
Rasmiy tili [[arab tili]], bundan tashqari ingliz, hind, urdu va fors tillaridan ham foydalaniladi. So‘ngi yillarda Dubayga rus turistlar tashrifi ko‘pligi sababli mehmonxonalarda ishchilar rus tillarida ham suhbatlashmoqdalar<ref>[http://www.medela.ru/uae/uae.html Информация о стране/www.medela.ru]</ref>.▼
=== Mustaqil davlat ===
==
BAA Fors va Omon ko‘rfazida Arab yarim orolining sharqiy qismida joylashgan. Saudiya Arabistoni Qirolligi, Qatar va Omon Sultonligi bilan chegaradosh. BAA 7 ta amirlik (xonlik) dan iborat: [[Abu-Dhabi]], [[Ajman]], [[Dubay]], [[Ras Al-Hayma]], [[Fujeyra]], [[Um Al-Quvayn]], [[Sharja]]<ref>[http://fanktravel.ru/blog/sovet/582.html ОАЭ. Советы туристам]</ref>.
▲== Aholisi ==
▲BAA aholisi —
=== Til ===
▲Rasmiy tili [[arab tili]], bundan tashqari ingliz, hind, urdu va fors tillaridan ham foydalaniladi. So‘ngi yillarda Dubayga rus turistlar tashrifi ko‘pligi sababli mehmonxonalarda ishchilar rus tillarida ham suhbatlashmoqdalar<ref>[http://www.medela.ru/uae/uae.html Информация о стране/www.medela.ru]</ref>.
== Asosiy joylar ==
Dubay (bu yer juda qiziqarli sanoatlashgan dam olish joyi: akvapark, hayvonot bogʻi, Dubay tarixiy muzeyi, mamlakatdagi eng katta savdo markazi mavjud), Sharja, Ras Al-Hayma, Abu-Dhabi, Fujeyra, Um Al-Quvayn. Asosiy turistlik markazlari: Abu-Dhabi, Ajman, Jumeyra, Dubay, Ras Al-Hayma, Fujeyra, Um Al-Quvain, Sharja.
== Siyosiy tuzum ==
== Tashqi siyosat ==
Tashqi siyosatda BAA yaxshi qoʻshnichilik va jahon mamlakatlari bilan oʻzaro hurmat, hamda ularning ichki ishlariga aralashmaslikga asoslangan tamoyilga tayanadi.
== Iqtisodiyoti ==▼
BAA [[YaIM]]ning o‘sishi 2018-yilda 1,5% oʻsib 432 milliard 600 million dollarni tashkil qildi. Amirliklar iqtisodiyotining asosini[[neft]] qazib olish tashkil qiladi. Bu davlat neftning aniqlanmagan zaxiralari boʻyicha dunyoda 6-oʻrinda, taxminan 97,8 milliard barrel, tabiiy gaz zaxirasi, 6,1 trillion m³ boʻyicha dunyoda 5-oʻrinda turadi.
Bundan tashqari [[turizm]], yuqori [[axborot texnologiyalari]], xizmat koʻrsatish sohalari ham iqtisodiyotning muhim manbalari sifatida rivojlanmoqda.
BAA [[YaIM]]ning o‘sishi "2010-yilga nisbatan 3,2 %, Inflyatsiyaning tushishi esa
* Asosiy sanoatlari: Neft, baliqchilik, aluminiy, sement, kemasozlik, qayiqsozlik, tikuvchilik, to‘qimachilik.▼
* Eksport tovarlari: Neft vaneft maxsulotlari, tabiiy gaz, quritilgan baliq.▼
* Asosiy eksport hamkorlari: Yaponiya 26,5 %, Janubiy Koreya 10,9 %, Hindiston 10,7 %, Eron 7,5 %, Tayland 6,1 %.▼
* Import maxsulotlari: mashina texnologiyalari, kimyoviy maxsulotlar, oziq-ovqat.▼
== Ish vaqti ==
Odatiy ish kuni ikki
=== Bayram va dam olish kunlar ===
* 2-dekabr (Mustaqillik kuni);
* 1-yanvar (Yangi yil);
* 6-avgust —
=== Diniy bayramlar ===
* Iyd Al-Fitr — Ramazon tugagandan so‘ng;
* Iyd Al-Adxa —
* Musulmon kalendari bo‘yicha yangi yil;
▲== Iqtisodiyoti ==
▲BAA [[YaIM]]ning o‘sishi 2010-yilga nisbatan 3,2 %, Inflyatsiyaning tushishi esa 1 %. BAA iqtisodiy o‘sishi 2010-yilda 3,2 %, uning katta qismi [[neft]] bo‘lmagan sektorlardan, inflyatsiyaning tushishi 1 % kutilmoqda — deydi Davlat Iqtisodiyot Vaziri. YaIMning o‘sishida 71 % neftsiz maxsulotlarga to‘gʻri keladi, 2008-yilda bu ko‘rsatkich 66,5 % edi, — deydi Sultan bin Said Al Mansuriy. Savdo tashkilotlari OPEC va WTO. Asosiy import hamkorlari: [[Xitoy]] 12,9 %, [[Hindiston]] 12 %, [[AQSH]] 8,6 %, [[Yaponiya]] 6 %, [[Turkiya]] 4,4 %, [[Italiya]] 4,2 %. Qarzi: $128,6 million (2009-yil dekabr maʼlumoti), Davlat qarzi 47,2 %, Zarari $54,68 mlrd. (2009). YaIMda qishloq xo‘jaligi (1,6 %), sanoat (61,8 %), xizmat ko‘rsatish (36,6 %) ning ulushi. Ishsizlik 12,7 %<ref>[http://euro2012ua.org/node/1883 Юрий Сидоренко стал первым украинцем, построившим православный храм на Аравийском полуострове]</ref>.
▲* Asosiy sanoatlari: Neft, baliqchilik, aluminiy, sement, kemasozlik, qayiqsozlik, tikuvchilik, to‘qimachilik.
▲* Eksport tovarlari: Neft vaneft maxsulotlari, tabiiy gaz, quritilgan baliq.
▲* Asosiy eksport hamkorlari: Yaponiya 26,5 %, Janubiy Koreya 10,9 %, Hindiston 10,7 %, Eron 7,5 %, Tayland 6,1 %.
▲* Import maxsulotlari: mashina texnologiyalari, kimyoviy maxsulotlar, oziq-ovqat.
== Bojxona ==
=== Bojxona qoidalari ===
Строка 48 ⟶ 62 :
=== Bojxona postlari ===
* Abu
Postlar soni: 12 ta
*
Postlar soni: 16
*
Postlar soni: 10.
* Ras
Postlar soni: 8.
*
Postlar soni: 3.
* Ajman:
Postlar soni: 1.
* Um
Postlar soni: 1.
== O‘zbekiston va Birlashgan
{{main|O‘zbekiston — Birlashgan
O‘zbekiston va Birlashgan arab amirliklari oʻrtasida siyosiy, diplomatik, iqtisodiy, ijtimoiy, madaniy-gumanitar sohalarda oʻzaro manfaatli hamkorlikni izchil rivojlantirish uchun juda katta imkoniyat bor. Oxirgi paytda iqtisodiy hamkorlik, oʻzaro tovar ayirboshlash kengaymoqda.
2018-yil holatiga koʻra, O‘zbekistonda BAA mablagʻ ishtirokida 107 ta korxona faoliyat yuritib kelmoqda, shundan 39 tasi 100% xorijiy kapital asosida tashkil etilgan.
O‘zbekiston BAAga ipak xom-ashyosi, metal konstruksiyalari, yengil va yuk avtomashinalari, sement bloklari, qandolatchilik mahsulotlari, dukkakli ekinlar va boshqa qishloq xoʻjaligi tovarlari, konsentrat va tabiiy sharbatlar eksport qilmoqda.
== Manbalar ==
{{
{{Osiyo_mamlakatlari}}
[[
[[
[[
{{
|