Mustaqillik maydoni: различия между версиями

Содержимое добавлено Содержимое удалено
м (1 revision imported: Toshkent)
Нет описания правки
Строка 1: Строка 1:
[[File:Independence Square in New Year 2015.JPG|250px|right|thumb|Mustaqillik maydonidagi [[Yangi Yil]] archasi, 2015]]
[[File:Independence Square in New Year 2015.JPG|250px|right|thumb|Mustaqillik maydonidagi [[Yangi Yil]] archasi, 2015]]
'''Mustaqillik maydoni''' - [[Toshkent]]ning markaziy [[maydon]]i. [[Poytaxt]] [[aholi]]sining ommaviy tantanalari va boshqa tadbirlar oʻtkaziladigan joy. Oʻzbekiston, [[Navoiy koʻchasi|Navoiy]] va Sharof Rashidov koʻchalari oraligʻida, [[Anhor]] [[kanal (suv yoʻli)|kanal]]i [[sohil]]ida joylashgan. Maydon perimetral [[tarz]]da [[qurilish|qurilgan]]. 1917-yilgacha Sobor maydoni, 1917—66-yillarda Qizil maydon, 1966—91-yillar Lenin nomidagi maydon, Oʻzbekiston [[mustaqillik]]ka erishgach, 1992 yildan Mustaqillik maydoni deb atala boshlagan. Mustaqillik maydoni [[hajm]]iy [[tuzilma|tuzilishi]] [[janub|ja-nubdan]] [[shimol|shimolga]] choʻzilgan koʻpyoqli hududiy mujassamotni tashkil qiladi. Ansambl [[meʼmorlik|meʼmoriy]] [[uslub]] va koʻlami jihatidan yaxlit turli [[maʼmuriy binolar]]dan iborat. Bir necha marta [[rekonstruksiya]] qilingan. [[Hukumat]] uyining dastlabki [[loyiha]]si (1931, [[meʼmor]]lar V. Arxangelskiy, A. Petlina va A. Sidorov) [[oʻrta asr]] mahobatli meʼmoriy shakl yoʻnalishida (ser[[ustun]]li, [[ravoq|ravok]]li, mayda [[gumbaz]]li) boʻlgan. Keyinchalik mumtoz va milliy meʼmoriy [[anʼana]]lar oʻzlashtirilgan holda [[order (meʼmorlik)|order]] tizimi yoʻnalishi amalga oshirilgan (meʼmorlar [[Boboxonov Abdulla Boboxonovich|A. Boboxonov]], V. Volchak, S. Polupanov) va zamonaviylik ruhi berilib qayta ishlangan (1946, 1954—65), xoz. [[kun]]da bu [[bino]]lar oʻrnida yangi bino barpo etilishi loyixalashtirilmoqda.


'''Mustaqillik maydoni''' - [[Toshkent]]ning markaziy [[maydon]]laridan biri. Avvallari Sobor maydoni (1917-yildagi Ulugʻ Oktabr sotsialistik inqilobigacha), Qizil maydon (1917—66-yillarda; {{lang-ru|Красная площадь}}), Lenin nomidagi maydon (1966—91-yillar) sifatida atalib kelgan. Qizil maydon nomi xalq orasida keng tarqalgan. [[Poytaxt]] [[aholi]]sining ommaviy tantanalari va boshqa tadbirlar oʻtkaziladigan joy.
1936-yilda [[Vladimir Lenin|V. I. Lenin]]ga [[haykal|haykal]] oʻrnatilgan. 1975-yil haykal qayta ishlangan. [[Toshkent zilzilasi (1966)]]dan keyin maydon tubdan qayta rekonstruksiya qilingan (meʼmorlar [[Odilov Sobir Rahimovich|S. Odilov]], [[Leon Adamov|L. Adamov]] va boshqalar). Choʻziq [[suv havzasi|suv havzasi]]ga ega boʻlgan baland terrasa va uning pastidagi [[sharshara]] maidonni baland va past [[suv sathi|satxlar]]ga ajratadi. Oʻzbekiston mustaqillikka erishgach, Lenin qaykali olib tashlandi, oʻrniga [[Mustaqillik va ezgulik monumenti|Mustaqillik obidasi]] (1992) oʻrnatildi. Maydondagi Maʼmuriy binolar ([[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi|OʻzR Vazirlar mahkamasi]], Fizkultura va sport davlat qoʻmitasi, [[sanʼatshunoslik instituti|sanʼatshunoslik instituti]], 20 qavatli [[vazirlik]]lar joylashgan bino va boshqalar) erkin joylashtirilgan. [[1999]] yil [[16 fevral]] voqeasidan keyin Mustaqillik maydonidagi vayron boʻlgan maʼmuriy binolar [[qayta qurish|qayta qurilib]], atrofi obodonlashtirildi.


[[Karimov, Islom Abdugʻaniyevich|Islom Karimov]] (oldingi Oʻzbekiston koʻchasi), [[Navoiy koʻchasi|Navoiy]] va [[Rashidov, Sharof Rashidovich|Sharof Rashidov]] koʻchalari oraligʻida, [[Anhor]] [[kanal (suv yoʻli)|kanal]]i [[sohil]]ida joylashgan. Maydon perimetral [[tarz]]da [[qurilish|qurilgan]]. Mustaqillik maydoni [[hajm]]iy [[tuzilma|tuzilishi]] [[janub|janubdan]] [[shimol|shimolga]] choʻzilgan koʻpyoqli hududiy mujassamotni tashkil qiladi. Ansambl [[meʼmorlik|meʼmoriy]] [[uslub]] va koʻlami jihatidan yaxlit turli [[maʼmuriy binolar]]dan iborat. Bir necha marta [[rekonstruksiya]] qilingan. [[Hukumat]] uyining dastlabki [[loyiha]]si (1931, [[meʼmor]]lar V. Arxangelskiy, A. Petlina va A. Sidorov) [[oʻrta asr]] mahobatli meʼmoriy shakl yoʻnalishida (ser[[ustun]]li, [[ravoq|ravoq]]li, mayda [[gumbaz]]li) boʻlgan. Keyinchalik mumtoz meʼmoriy [[anʼana]]lar oʻzlashtirilgan holda [[order (meʼmorlik)|order]] tizimi yoʻnalishi amalga oshirilgan (meʼmorlar [[Boboxonov, Abdulla Boboxonovich|A. Boboxonov]], V. Volchak, S. Polupanov) va zamonaviylik ruhi berilib qayta ishlangan (1946, 1954—65).
Mustaqillik maydonidagi koʻndalang yoʻlka Xotira maydoni (1998)ga olib boradi. Xotira maydonidagi [[yodgorlik]] mahalliy meʼmorlik anʼanalari asosida [[ayvon]] va serhasham qator [[ustun]]li, [[devor]]lariga kitob sahifalari shaklida 1941—45-yillar [[Ikkinchi jahon urushi|urush]]ida halok boʻlgan oʻzbek oʻgʻlonlarining roʻyxati berilgan. "Motamsaro ona" haykali, urushda halok boʻlganlar [[xotira]]siga oʻrnatilgan man-gu olov yonib turibdi.


1936-yilda [[marksizm]]ning buyuk teoretiki [[Lenin, Vladimir Ilyich|V.I. Lenin]]ga [[haykal|haykal]] oʻrnatilgan. 1975-yil haykal qayta ishlangan. [[Toshkent zilzilasi (1966)]]dan keyin maydon tubdan qayta rekonstruksiya qilingan (meʼmorlar [[Odilov, Sobir Rahimovich|S. Odilov]], [[Adamov, Leon|L. Adamov]] va boshqalar). Choʻziq [[suv havzasi|suv havzasi]]ga ega boʻlgan baland terrasa va uning pastidagi [[sharshara]] maydonni baland va past [[suv sathi|sathlar]]ga ajratadi. Oʻzbekiston mustaqillik eyforiyasi boshidan kechirayotgan mahal, Lenin haykali oʻrniga [[Mustaqillik va ezgulik monumenti|Mustaqillik va ezgulik monumenti]] (1992) oʻrnatildi. Maydondagi maʼmuriy binolar ([[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar mahkamasi|OʻzR Vazirlar mahkamasi]], 20 qavatli [[vazirlik]]lar joylashgan bino va boshqalar) erkin joylashtirilgan. [[1999]] yil [[16 fevral]] Toshkent teraktlari voqeasidan keyin Mustaqillik maydonidagi vayron boʻlgan maʼmuriy binolar [[qayta qurish|qayta qurilib]], atrofi obodonlashtirildi.
Mustaqillik maydoni yaqinida, [[Mustaqillik maydoni (metro bekati)|"Mustaqillik maydoni" metro stansiyasi]] va boshqa joylashgan. Turli [[daraxt]] va [[gul]]lar bilan koʻkalamzorlashtirilgan.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>

Mustaqillik maydonidagi koʻndalang yoʻlka Xotira maydoni (1998)ga olib boradi. Xotira maydonidagi [[yodgorlik]] mahalliy meʼmorlik anʼanalari asosida [[ayvon]] va serhasham qator [[ustun]]li, [[devor]]lariga kitob sahifalari shaklida [[Ulugʻ Vatan urushi|Ulugʻ Vatan urushi]]da halok boʻlgan oʻzbekistonliklarning roʻyxati berilgan. "Motamsaro ona" haykali, urushda halok boʻlganlar [[xotira]]siga oʻrnatilgan mangu olov yonib turibdi.

Mustaqillik maydoni yaqinida, [[Mustaqillik maydoni (metro bekati)|"Mustaqillik maydoni" metro stansiyasi]] va boshqalar joylashgan. Turli [[daraxt]] va [[gul]]lar bilan koʻkalamzorlashtirilgan.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>


== Manbalar ==
== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{manbalar}}
{{commonscat}}
{{OʻzME}}

{{OʻzME}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
{{stub}}
{{Zagotovka}}


[[Turkum:Toshkent]]
[[Turkum:Toshkent]]