Oʻzbek tilining qarluq-chigil shevasi

Oʻzbek tili
Milliy nomi: -{Oʻzbek tili, Ўзбек тили (/ozbek/)}-
Mamlakatlar: Oʻzbekiston, Afgʻoniston, Qozogʻiston, Tojikiston, Qirgʻiziston
Mintaqalar:
Rasmiylik holati: Oʻzbekiston Oʻzbekiston
Soʻzlashuvchilarning umumiy soni: 20 mlndan ziyod (qipchoq va oʻgʻuz shevalari bilan birga)
Tartiblovchi tashkilot:
Oʻrni:
Holati:
Turkumlanishi
Turkum: Yevroosiyo tillari
Oltoy tillari
Turkiy tarmoq
Qarluq guruhi
Qarluq-xorazmiy ostguruhi
Alifbosi: lotin, kirill, arab (Oʻzbek yozuvi)
Til kodlari
-{ISO 639-1 uz}-
-{ISO 639-2 uzb}-
-{ISO 639-3 uzb, uzn, uzs}-
Shuningdek qarang: Loyiha:Tilshunoslik

Qarluq oʻzbek tili (Oʻzbek tili, Ўзбек тили, arab. ئۇزبېك تیلى yoki Oʻzbekcha, Ўзбекча) — qarluq-xorazmiy guruhining turkiy tili. Anʻanaviy ravishda oʻzbek tilining qarluq lahjasi deb taʼriflanadi.

Maʼlumot Править

Oʻzbek tili sezilarli darajada lahjaviy tarmoqlanganligi bilan ajralib turadi. Fargʻona vodiysi shevalari adabiy til asosiga kirgan.

Zamonaviy oʻzbek tilida unlilar ohangdoshligi buzilgan yoki kam ifodalangan, [o] va [ö] - [o]da, [u] va [ü] — [u]da, [ı] va [i] esa — [i]da (oʻrta qatordagi unli) mos kelishi yuz bergan. "O"lash xususiyatiga ham ega ([a] > [o]). Shu vaqtning oʻzida oxirgi k, q, g, gʻlar saqlanadi, tarixiy old unlilar oʻrtasidagi holatida esa -j- tovushi -ģ- ga oʻtadi.

Oʻzbek tilida qoʻshni qipchoq tillariga nisbatan fors va arab tillaridan oʻzlashtirishlar soni koʻp.

Shuningdek qarang Править