Trigonometriya: различия между версиями

← Предыдущая правка

Trigonometriya (править)

Версия от 23:30, 5 июля 2021

511 байт добавлено , 2 года назад

м

Text replacement - "{{OʻzME}}" to "{{ЎзМЭ}}"

ВизуальныйВики-текст

Sf7 uz

Бюрократы, Администраторы

4725

правок

Версия от 11:42, 26 ноября 2015 (править) m>Ximik1991Bot м (qisqartmalarni toʻliqlash, replaced: T.f. → {{subst:FULLPAGENAME}} using AWB)		Текущая версия от 23:30, 5 июля 2021 (править) (отменить) Sf7 uz (обсуждение \| вклад) м (Text replacement - "{{OʻzME}}" to "{{ЎзМЭ}}")
(не показаны 4 промежуточные версии этого же участника)
Строка 1: [[~~Tasvir~~Image:Circle-trig6.svg\|300px\|thumbnail\|right\|''θ'' burchakning barcha trigonometrik funksiyalari markazi ''O'' nuqtada yotgan birlik aylana yordamida aniqlanishi mumkin.]] '''Trigonometriya''' ([[yunon tili\|yun.]] ''trigōnon'' "uchburchak" + ''metron'' "oʻlchov")<ref>[http://www.etymonline.com/index.php?search=trigonometry Online Etymology Dictionary]</ref> [[matematika]]ning [[uchburchak]]lar (xususan, [[toʻgʻri burchak]]li uchburchaklar) muammolari bilan shugʻullanuvchi boʻlimidir. Trigonometriyada [[trigonometrik funksiyalar]] orqali uchburchak tomonlari va burchaklari orasidagi mutanosibliklar, aloqalar oʻrganiladi. '''Trigonometriya''' (~~yun. trugonon~~{{lang-grc\|τρίγωνον}} — uchburchak va ...metriya) — ~~mat.~~[[matematika]]ning trigonometrik funksiyalarining xossalari, ~~uchburchakning~~[[uchburchak]]ning tomonlari bilan burchaklari orasidagi munosabatlarni oʻrganuvchi boʻlimi. Sinuslar, kosinuslar, tangenslar teoremalari ~~T.ning~~trigonometriyaning asosiy natijalaridan hisoblanadi. T.Trigonometriyaning ~~keng~~aytib ~~amaliy~~oʻtilgan ~~tatbiklarga~~munosabatlari ~~ega.~~yevklid ~~Trigonometriya mat.da~~va ~~muhim~~noyevklid ~~rol~~geometriyalarida ~~oʻynaydi~~oʻrganilinadi. ~~Muhammad~~Yevklid ~~alXorazmiy,~~fazosining ~~Abu~~trigonometrik ~~Rayhon~~sferalari ~~Beruniy,~~sferik ~~Battoniy,~~trigonometriya ~~Abul~~deb ~~Vafo, Nasiriddin Tusiy asarlarida T~~ataladi.~~ga asos solingan, Regiomontan rivojlantirgan, L. Eyler asarlarida hozirgi belgilashlar va bayon uslubi shakllangan.~~ ▼ ~~<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn boshi -->~~ ▲'''Trigonometriya''' (yun. trugonon — uchburchak va ...metriya) — mat.ning trigonometrik funksiyalarining xossalari, uchburchakning tomonlari bilan burchaklari orasidagi munosabatlarni oʻrganuvchi boʻlimi. Sinuslar, kosinuslar, tangenslar teoremalari T.ning asosiy natijalaridan hisoblanadi. T. keng amaliy tatbiklarga ega. Trigonometriya mat.da muhim rol oʻynaydi. Muhammad alXorazmiy, Abu Rayhon Beruniy, Battoniy, Abul Vafo, Nasiriddin Tusiy asarlarida T.ga asos solingan, Regiomontan rivojlantirgan, L. Eyler asarlarida hozirgi belgilashlar va bayon uslubi shakllangan. ~~<!-- Bot tomonidan qoʻshilgan matn oxiri -->~~ Trigonometriya keng amaliy tatbiqlarga ega. Trigonometriya matematikada muhim rol oʻynaydi. == Manbalar ==▼ ~~{{reflist}}~~ Oʻzbekiston Respublikasi davrida arab olimlari Muhammad al-Xorazmiy, Abu Rayhon Beruniy, Battoniy, Abu-l-Vafo, Nasiriddin Tusiy asarlarida trigonometriyaga asos solingan deb xato hisoblana boshlandi. Aslida kosinuslar teoremasining mohiyati Yevklid davrida maʼlum boʻlgan ([[Yevklid "Negizlari"]] 2-kitobining 12 va 13-teoremalari). Bu jarayonga hindistonlik [[Bxaskara, Acharya\|Bxaskara]] va boshqalar ham arab olimlari qatori oʻz xissasini qoʻshgan. Vaqt oʻtib [[Regiomontan]] teoriyani yanada rivojlantirgan, u tangenslar teoremasini hosil qila olgan. ~~{{OʻzME}}~~ Trigonometriya sohasida kelgusi ishlar [[Kopernik, Nikolay\|Kopernik]], Brage, [[Viyet, Fransua\|Viyet]], Keplerlarga tegishli boʻlgan. Trigonometriya hozirgi belgilashlar va bayon uslubi [[Eyler, Leonard\|L. Eyler]] asarlarida shakllangan. [[Turkum:Matematika]]▼ == Adabiyot == * [https://bigenc.ru/mathematics/text/4203511 ТРИГОНОМЕТРИЯ] // Большая российская энциклопедия. Электронная версия (2017); Дата обращения: 18.06.2021{{ref-ru}} ▲== Manbalar == {{manbalar}} {{ЎзМЭ}} {{fanlar-stub}} ▲[[~~Turkum~~Category:Matematika]] ~~<!-- interwiki -->~~