Unitar davlat: различия между версиями

← Предыдущая правка

Unitar davlat (править)

Версия от 23:30, 5 июля 2021

791 байт добавлено , 2 года назад

м

Text replacement - "{{OʻzME}}" to "{{ЎзМЭ}}"

ВизуальныйВики-текст

Sf7 uz

Бюрократы, Администраторы

4725

правок

Версия от 14:46, 4 ноября 2018 (править) Sf7 uz (обсуждение \| вклад) м (1 revision imported: Huquqshunoslik) ← Предыдущая правка		Текущая версия от 23:30, 5 июля 2021 (править) (отменить) Sf7 uz (обсуждение \| вклад) м (Text replacement - "{{OʻzME}}" to "{{ЎзМЭ}}")
(не показаны 3 промежуточные версии этого же участника)
Строка 1: '''Unitar davlat''' ({{lang-ru\|Унита́рное госуда́рство}}) — shunday davlatki, unda markaziy hukumat oxir oqibatda eng oliy hokimiyat boʻladi. '''Unitar davlat''' — davlat tuzilishi shakli; bunda davlat hududi tarkibida, federatsiyadan farkli ravishda, federativ birliklar (shtatlar, yerlar) bulmaydi, balki u maʼmuriyxududiy birliklar (tumanlar, viloyatlar, kantonlar va x.k.)ga boʻlingan boʻladi. Mazkur mustaqil qismlar davlat suvereniteta alomatlariga ega emas. Bunday davlatda oliy organlarning yagona tizimi hamda yagona qonunchilik (Konstitutsiya, fuqarolik, oliy davlat xrkimiyati) buladi. Barcha Unitar davlatlarga xos bulgan markazlashtirish turli shakllarda va turli darajada namoyon bulishi mumkin. Baʼzi mamlakatlarda mahalliy organlar umuman boʻlmaydi va maʼmuriyhududiy boʻlinmalar markaziy hokimiyat vakillari tomonidan boshqariladi. Boshqa davlatlarda mahalliy organlar tashkil etiladiyu, lekin ular (bevosita yoki bilvosita) markaziy hokimiyat nazorati ostida buladi. Markaziy hokimiyat mahalliy organlar ustidan nazoratning qanday turini amalga oshirishiga qarab, Unitar davlatlar markazlashgan va markazlashmaganga bulinadi. Markazlashgan Unitar davlatda mahalliy organlarning markazga buysunishi markazdan tayinlanadigan mansabdor shaxslar orqali amalga oshiriladi. Markazlashmagan Unitar davlatda mahalliy organlar markaziy organlardan mustaqil ravishda shakllantiriladi, shuning uchun ular oʻrtasidagi huquqiy munosabatlar markazlashmagan asoslarda oʻrnatiladi. Unitar davlat tarkibida davlat belgilari mavjud milliyhududiy tuzilmalar ham boʻlishi mumkin, mas, muxtor viloyat, muxtor respublika. Oʻzbekiston — Unitar davlat Uning tarkibida davlat tuzilishiga xos belgilari mavjud bulgan Qoraqalpogʻiston Respublikasi bor. Unitar davlat — davlat tuzilishi shakli; bunda davlat hududi tarkibida, [[federatsiya]]dan farqli ravishda, federativ birliklar (shtatlar, yerlar) boʻlmaydi, balki u maʼmuriy-xududiy birliklar (tumanlar-rayonlar, viloyatlar-oblastlar, kantonlar va hokazo)ga boʻlingan boʻladi. Mazkur mustaqil qismlar davlat [[suverenitet]]i alomatlariga ega emas. ~~{{OʻzME}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->~~ Unitar davlatda butun davlat uchun yagona konstitutsiya, huquqning umumiy tizimi, davlat hokimiyati organlarining yagona sistemasi faoliyat koʻrsatadi. Bu markaz uchun uchun ijtimoiy jarayonlarni boshqarish, markaziy hokimiyatni davlatning butun hududida kuchaytirish uchun kerakli tashkiliy-huquqiy old shartlar (shart-sharoit) yaratadi.<ref>Большая Советская энциклопедия{{Ref-ru}}</ref> Bunday davlatda oliy organlarning yagona tizimi hamda yagona qonunchilik (Konstitutsiya, fuqarolik qonunchiligi, oliy davlat hokimiyati) boʻladi. ~~{{stub}}~~ == Unitar davlatlarning turlanishi == Barcha unitar davlatlarga xos bulgan markazlashtirish turli shakllarda va turli darajada namoyon boʻlishi mumkin. Baʼzi mamlakatlarda mahalliy organlar umuman boʻlmaydi va maʼmuriy-hududiy boʻlinmalar markaziy hokimiyat vakillari tomonidan boshqariladi. Boshqa davlatlarda mahalliy organlar tashkil etiladiyu, lekin ular (bevosita yoki bilvosita) markaziy hokimiyat nazorati ostida boʻladi. Markaziy hokimiyat mahalliy organlar ustidan nazoratning qanday turini amalga oshirishiga qarab, unitar davlatlar markazlashgan va markazlashmaganga boʻlinadi. Markazlashgan unitar davlatda mahalliy organlarning markazga buysunishi markazdan tayinlanadigan mansabdor shaxslar orqali amalga oshiriladi. Markazlashmagan unitar davlatda mahalliy organlar markaziy organlardan mustaqil ravishda shakllantiriladi, shuning uchun ular oʻrtasidagi huquqiy munosabatlar markazlashmagan asoslarda oʻrnatiladi. Unitar davlat tarkibida davlat belgilari mavjud milliy-hududiy tuzilmalar ham boʻlishi mumkin, masalan, muxtor viloyat, muxtor (avtonom) respublika. [[Oʻzbekiston]] — deyarli unitar davlat. Ammo uning tarkibida davlat tuzilishiga xos belgilari mavjud boʻlgan [[Qoraqalpogʻiston Respublikasi]] bor. == Manbalar == {{manbalar}} {{ЎзМЭ}} {{Zagotovka}} [[Category:Unitar davlatlar\|*]] [[Category:Davlat tuzilishi shakllari]]