Buryat tili: различия между версиями

Материал из УзЭнц
Содержимое добавлено Содержимое удалено
м (1 revision imported: Tillar)
м (Text replacement - "{{OʻzME}}" to "{{ЎзМЭ}}")
 
(не показаны 2 промежуточные версии этого же участника)
Строка 1: Строка 1:
{{Til
{{Til
| nom = Buryat tili
| nom = Buryat tili
| milliy nom =
| milliy nom = буряад хэлэн
| mamlakatlar =
| mamlakatlar = {{RUS}}
| biluvchilar =
| biluvchilar = 318 mingdan 369 ming oraligʻilida (2002)
| tartiblovchi tashkilot = {{lang-ru|Институт монголоведения, буддологии и тибетологии СО РАН}}
| o'rin =
| o'rin =
| turkum = [[Yevroosiyo tillari]]
| til oilasi =
| til oilasi = [[Oltoy tillari]]
| rasmiy =
:[[Moʻgʻul tillari|Moʻgʻul tarmogʻi]]
| yozuv =
::[[Shimoliy moʻgʻul tillari|Shimoliy moʻgʻul guruhi]]
:::[[Markaziy moʻgʻul tillari|Markaziy moʻgʻul ostguruhi]]
| rasmiy = {{RUS}}
| yozuv = [[Kirill alifbosi|kirill]]
| iso1 =
| iso1 =
| iso2 =
| iso2 = bua
| iso3 =
| iso3 =
}}
}}

'''Buryat tili''' — buryatlar tili. Moʻgul tshlari guruhiga mansub. Buryat tili da soʻzlovchilar soni 500 mingdan ortiq (1990- yillar oʻrtalari). Grammatik kurilishiga koʻra agglyutinativ. Unlilar tizimi singarmonizm qoidalariga boʻysunadi; qisqa va choʻziqlari mavjud. Buryat tili uziga xos boy lugat tarkibiga ega. 20-asr boshlarigacha buryatlarning oʻz yozuvi bulmagan. 18-asrdan ish yuritish va savod chiqarishda eski moʻgʻul yozuvidan foydalanilgan. 1931 yilda lotin alifbosi asosida yozuv yaratilgan, 1939 yildan esa Kirill alifbosi asosidagi yozuvga oʻtilgan. Zamonaviy buryat adabiy tili 30- yillar 2-yarmida xori dialekti asosida shakllangan.
'''Buryat tili''' ({{lang-ru|Буря́тский язы́к}}) — [[buryatlar]] va [[barqutlar]] tili. Moʻgʻul tillari guruhiga mansub. Buryat tilida soʻzlovchilar soni 200 mingdan ortiq (2002).

== Grammatikasi ==
Grammatik qurilishiga koʻra [[agglyutinatsiya|agglyutinativ]]. Unlilar tizimi singarmonizm qoidalariga boʻysunadi; qisqa va choʻziqlari mavjud.

== Lugʻati va yozuvi ==
Buryat tili oʻziga xos boy lugʻat tarkibiga ega. 20-asr boshlarigacha buryatlarning oʻz yozuvi boʻlmagan. 18-asrdan ish yuritish va savod chiqarishda eski moʻgʻul yozuvidan foydalanilgan. 1931 yilda lotin alifbosi asosida yozuv yaratilgan, 1939 yildan esa [[Kirill alifbosi]] asosidagi yozuvga oʻtilgan.

== Zamonamizda ==
Zamonaviy buryat adabiy tili [[SSSR]] davrida - 20-asrning 30-yillar 2-yarmida xori dialekti asosida shakllangan.


== Adabiyotlar ==
== Adabiyotlar ==
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil
* [[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil


{{OʻzME}}
{{ЎзМЭ}}
{{lang-stub}}
{{lang-stub}}

[[Category:Buryatiya tillari]]

Текущая версия от 23:22, 5 июля 2021

Buryat tili
Milliy nomi: -{буряад хэлэн}-
Mamlakatlar: Rossiya bayrogʻi Rossiya
Mintaqalar:
Rasmiylik holati: Rossiya bayrogʻi Rossiya
Soʻzlashuvchilarning umumiy soni: 318 mingdan 369 ming oraligʻilida (2002)
Tartiblovchi tashkilot: рус. Институт монголоведения, буддологии и тибетологии СО РАН
Oʻrni:
Holati:
Turkumlanishi
Turkum: Yevroosiyo tillari
Oltoy tillari
Moʻgʻul tarmogʻi
Shimoliy moʻgʻul guruhi
Markaziy moʻgʻul ostguruhi
Alifbosi: kirill
Til kodlari
-{ISO 639-1 }-
-{ISO 639-2 bua}-
-{ISO 639-3 }-
Shuningdek qarang: Loyiha:Tilshunoslik

Buryat tili (рус. Буря́тский язы́к) — buryatlar va barqutlar tili. Moʻgʻul tillari guruhiga mansub. Buryat tilida soʻzlovchilar soni 200 mingdan ortiq (2002).

Grammatikasi[править | править код]

Grammatik qurilishiga koʻra agglyutinativ. Unlilar tizimi singarmonizm qoidalariga boʻysunadi; qisqa va choʻziqlari mavjud.

Lugʻati va yozuvi[править | править код]

Buryat tili oʻziga xos boy lugʻat tarkibiga ega. 20-asr boshlarigacha buryatlarning oʻz yozuvi boʻlmagan. 18-asrdan ish yuritish va savod chiqarishda eski moʻgʻul yozuvidan foydalanilgan. 1931 yilda lotin alifbosi asosida yozuv yaratilgan, 1939 yildan esa Kirill alifbosi asosidagi yozuvga oʻtilgan.

Zamonamizda[править | править код]

Zamonaviy buryat adabiy tili SSSR davrida - 20-asrning 30-yillar 2-yarmida xori dialekti asosida shakllangan.

Adabiyotlar[править | править код]

  • OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil