Lenin, Vladimir Ilyich: различия между версиями

523 байта добавлено ,  3 года назад
Maʼlumotlar qoʻshdim
(„'''Vladimir Ilyich Lenin''' ({{Lang-ru|Влади́мир Ильи́ч Ле́нин (настоящая фамилия — Улья́нов)}}; haqiqiy...“ yozuvi orqali yangi sahifa yaratildi)
 
(Maʼlumotlar qoʻshdim)
 
Строка 1:
'''Vladimir Ilyich Lenin''' ({{Lang-ru|Влади́мир Ильи́ч Ле́нин (настоящая фамилия — Улья́нов)}}; haqiqiy familyasifamiliyasi Ulyanov, 1870-yil 10(22)-aprel, Simbirsk (hozirgi [[Ulyanovsk shahri]]), Rossiya imperiyasi — 1924-yil 21-yanvar, Gorki qishlogʻi, Moskva Guberniyasi, [[RSFSR]], [[Sovet Sotsialistik Respublikalari Ittifoqi|SSSR]]) — rus inqilobchi va sovet davlat arbobi, katta [[marksizm]] teoretiki. 1917-yildagi [[Oktabr inqilobi|Oktyabr inqilobi]]<nowiki/>ning bosh tashkilotchisi va boshligʻi, birinchi [[Sotsializm|sotsialistik]] davlat yaratuvchisi.
 
U, shuningdek, Rossiya bolsheviklar ([[Kommunizm|kommunistlar]]) partiyasining asoschisi, RSFSR va SSSR [[Xalq kommisarlari soveti|Xalq komissarlari soveti]] (hukumat) raisi, faylasuf, marksistchi, nashriyotchi, [[marksizm-leninizm]] yoʻnalishining asoschisi, uchinchi kommunistik internatsionalning tashkilotchisi.
 
Bir qator el oʻgʻziga tushgan iboralar muallifi, shu jumladan, «Biz bosh yoʻl bilan ketamiz»ni ham.
 
Asosiy izlanish ishlari sohasi — [[falsafa]] va [[iqtisodiyot]].
Строка 8 ⟶ 10 :
[[Sankt-Peterburg]] «Ishchilar klassini ozod qilish uchun kurash soyuzi»ni tuzishda qatnashgan. 1895-yil RSDRPning 2-syezdi (1903)da bolsheviklar partiyasiga boshchilik qilgan. 1907 yildan muhojirlikda yashadi. 1917 yil aprelda Petrogradga kelib, sotsialistik inqilob yoʻlini ilgari surdi. Petrogradda Oktyabr inqilobi (1917 yil 7-noyabr)ga rahbarlik qildi.
 
Sovetlarning 2-Butun Rossiya syezdida XKSga rais boʻldi. Lenin hayotiga koʻp marotaba tahdid qilishib, suiqasdlar uyushtirilgan. Shunga qaramay u proletariat hayotini yaxshilash yoʻlida tinmay mehnat qildi. Afsuski, 1922-yilda Leninning sogʻligʻi yomonlashdi va shu yil dekabr oyidan eʼtiboran siyosiy faoliyatda qatnashmadi.
 
Leninning jasadi [[Moskva]]<nowiki/>ning [[Qizil maydon|Qizil maydonidagi]] mavzoleyga qoʻyilgan.
 
 
 
Lenin oʻz siyosiy faoliyatida [[Oʻrta Osiyo|Oʻrta Osiyoga]] bolshevizm gʻoyalarini tarqatishga, mintaqani sovetlashtirishga Lenin va [[Stalin, Iosif Vissarionovich|Stalin]] katta eʼtibor qaratdi. Leninning tashabbusi bilan Turkkomissiya (1919), Turkbyuro (1920), RKP (b) MK Oʻrta Osiyo byurosi (1922) kabi Markazning nazorat qiluvchi organlariorganlar tuzildi va Toshkentga yuborildi. Leninning 1920 yil 13 iyundagi koʻrsatmasiga koʻra, Oʻrta Osiyo mintaqasini natsional priznakga koʻra davlatlarga boʻlish jarayoni boshlandi va u 1925 yil boshlarida tugallandi. ShundayAynan oʻrtoq Lenin koʻrsatmasini bajarish qilibdavomida, [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi]] tashkil etildi.
 
Shuningdek, Lenin [[Afgʻoniston]], [[Hindiston]], [[Xitoy]], qisman [[Eron]], [[Turkiya]] kabi Sharq davlatlarida sotsializmham [[Sotsializm|sotsializmni]] qurish haqidagi rejaorzulari tuzganbor edi.
== Asarlari ==
Asosiy asarlari:
Строка 18 ⟶ 27 :
* «Imperializm kapitalizmning yuqori bosqichi» (1916);
* «Davlat va revolyutsiya» (1917).
 
Leninning jasadi [[Moskva]]<nowiki/>ning [[Qizil maydon|Qizil maydonidagi]] mavzoleyga qoʻyilgan.
 
Lenin oʻz siyosiy faoliyatida [[Oʻrta Osiyo|Oʻrta Osiyoga]] bolshevizm gʻoyalarini tarqatishga, mintaqani sovetlashtirishga Lenin va [[Stalin, Iosif Vissarionovich|Stalin]] katta eʼtibor qaratdi. Leninning tashabbusi bilan Turkkomissiya (1919), Turkbyuro (1920), RKP (b) MK Oʻrta Osiyo byurosi (1922) kabi Markazning nazorat qiluvchi organlari tuzildi va Toshkentga yuborildi. Leninning 1920 yil 13 iyundagi koʻrsatmasiga koʻra, mintaqasini natsional priznakga koʻra davlatlarga boʻlish jarayoni boshlandi va u 1925 yil boshlarida tugallandi. Shunday qilib, [[Oʻzbekiston Sovet Sotsialistik Respublikasi]] tashkil etildi.
 
Shuningdek, Lenin Afgʻoniston, Hindiston, Xitoy, qisman Eron, Turkiya kabi Sharq davlatlarida sotsializm qurish haqidagi reja tuzgan edi.
==Adabiyot==
 
Строка 37 ⟶ 40 :
 
==Manbalar==
{{manbalar}}{{Zagotovka}}
 
== Shuningdek qarang ==
 
* [https://vk.com/video-23712441_456251103 22 aprel. Bu kun tarixda. — 22 апреля Этот день в истории.] МТРК «Мир».
{{Zagotovka}}
38

правок