Mustaqillik maydoni: различия между версиями

Материал из УзЭнц
Содержимое добавлено Содержимое удалено
м (1 revision imported: Toshkent)
Нет описания правки
Строка 1: Строка 1:
[[File:Independence Square in New Year 2015.JPG|250px|right|thumb|Mustaqillik maydonidagi [[Yangi Yil]] archasi, 2015]]
[[File:Independence Square in New Year 2015.JPG|250px|right|thumb|Mustaqillik maydonidagi [[Yangi Yil]] archasi, 2015]]
'''Mustaqillik maydoni''' - [[Toshkent]]ning markaziy [[maydon]]i. [[Poytaxt]] [[aholi]]sining ommaviy tantanalari va boshqa tadbirlar oʻtkaziladigan joy. Oʻzbekiston, [[Navoiy koʻchasi|Navoiy]] va Sharof Rashidov koʻchalari oraligʻida, [[Anhor]] [[kanal (suv yoʻli)|kanal]]i [[sohil]]ida joylashgan. Maydon perimetral [[tarz]]da [[qurilish|qurilgan]]. 1917-yilgacha Sobor maydoni, 1917—66-yillarda Qizil maydon, 1966—91-yillar Lenin nomidagi maydon, Oʻzbekiston [[mustaqillik]]ka erishgach, 1992 yildan Mustaqillik maydoni deb atala boshlagan. Mustaqillik maydoni [[hajm]]iy [[tuzilma|tuzilishi]] [[janub|ja-nubdan]] [[shimol|shimolga]] choʻzilgan koʻpyoqli hududiy mujassamotni tashkil qiladi. Ansambl [[meʼmorlik|meʼmoriy]] [[uslub]] va koʻlami jihatidan yaxlit turli [[maʼmuriy binolar]]dan iborat. Bir necha marta [[rekonstruksiya]] qilingan. [[Hukumat]] uyining dastlabki [[loyiha]]si (1931, [[meʼmor]]lar V. Arxangelskiy, A. Petlina va A. Sidorov) [[oʻrta asr]] mahobatli meʼmoriy shakl yoʻnalishida (ser[[ustun]]li, [[ravoq|ravok]]li, mayda [[gumbaz]]li) boʻlgan. Keyinchalik mumtoz va milliy meʼmoriy [[anʼana]]lar oʻzlashtirilgan holda [[order (meʼmorlik)|order]] tizimi yoʻnalishi amalga oshirilgan (meʼmorlar [[Boboxonov Abdulla Boboxonovich|A. Boboxonov]], V. Volchak, S. Polupanov) va zamonaviylik ruhi berilib qayta ishlangan (1946, 1954—65), xoz. [[kun]]da bu [[bino]]lar oʻrnida yangi bino barpo etilishi loyixalashtirilmoqda.


'''Mustaqillik maydoni''' - [[Toshkent]]ning markaziy [[maydon]]laridan biri. Avvallari Sobor maydoni (1917-yildagi Ulugʻ Oktabr sotsialistik inqilobigacha), Qizil maydon (1917—66-yillarda; {{lang-ru|Красная площадь}}), Lenin nomidagi maydon (1966—91-yillar) sifatida atalib kelgan. Qizil maydon nomi xalq orasida keng tarqalgan. [[Poytaxt]] [[aholi]]sining ommaviy tantanalari va boshqa tadbirlar oʻtkaziladigan joy.
1936-yilda [[Vladimir Lenin|V. I. Lenin]]ga [[haykal|haykal]] oʻrnatilgan. 1975-yil haykal qayta ishlangan. [[Toshkent zilzilasi (1966)]]dan keyin maydon tubdan qayta rekonstruksiya qilingan (meʼmorlar [[Odilov Sobir Rahimovich|S. Odilov]], [[Leon Adamov|L. Adamov]] va boshqalar). Choʻziq [[suv havzasi|suv havzasi]]ga ega boʻlgan baland terrasa va uning pastidagi [[sharshara]] maidonni baland va past [[suv sathi|satxlar]]ga ajratadi. Oʻzbekiston mustaqillikka erishgach, Lenin qaykali olib tashlandi, oʻrniga [[Mustaqillik va ezgulik monumenti|Mustaqillik obidasi]] (1992) oʻrnatildi. Maydondagi Maʼmuriy binolar ([[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar Mahkamasi|OʻzR Vazirlar mahkamasi]], Fizkultura va sport davlat qoʻmitasi, [[sanʼatshunoslik instituti|sanʼatshunoslik instituti]], 20 qavatli [[vazirlik]]lar joylashgan bino va boshqalar) erkin joylashtirilgan. [[1999]] yil [[16 fevral]] voqeasidan keyin Mustaqillik maydonidagi vayron boʻlgan maʼmuriy binolar [[qayta qurish|qayta qurilib]], atrofi obodonlashtirildi.


[[Karimov, Islom Abdugʻaniyevich|Islom Karimov]] (oldingi Oʻzbekiston koʻchasi), [[Navoiy koʻchasi|Navoiy]] va [[Rashidov, Sharof Rashidovich|Sharof Rashidov]] koʻchalari oraligʻida, [[Anhor]] [[kanal (suv yoʻli)|kanal]]i [[sohil]]ida joylashgan. Maydon perimetral [[tarz]]da [[qurilish|qurilgan]]. Mustaqillik maydoni [[hajm]]iy [[tuzilma|tuzilishi]] [[janub|janubdan]] [[shimol|shimolga]] choʻzilgan koʻpyoqli hududiy mujassamotni tashkil qiladi. Ansambl [[meʼmorlik|meʼmoriy]] [[uslub]] va koʻlami jihatidan yaxlit turli [[maʼmuriy binolar]]dan iborat. Bir necha marta [[rekonstruksiya]] qilingan. [[Hukumat]] uyining dastlabki [[loyiha]]si (1931, [[meʼmor]]lar V. Arxangelskiy, A. Petlina va A. Sidorov) [[oʻrta asr]] mahobatli meʼmoriy shakl yoʻnalishida (ser[[ustun]]li, [[ravoq|ravoq]]li, mayda [[gumbaz]]li) boʻlgan. Keyinchalik mumtoz meʼmoriy [[anʼana]]lar oʻzlashtirilgan holda [[order (meʼmorlik)|order]] tizimi yoʻnalishi amalga oshirilgan (meʼmorlar [[Boboxonov, Abdulla Boboxonovich|A. Boboxonov]], V. Volchak, S. Polupanov) va zamonaviylik ruhi berilib qayta ishlangan (1946, 1954—65).
Mustaqillik maydonidagi koʻndalang yoʻlka Xotira maydoni (1998)ga olib boradi. Xotira maydonidagi [[yodgorlik]] mahalliy meʼmorlik anʼanalari asosida [[ayvon]] va serhasham qator [[ustun]]li, [[devor]]lariga kitob sahifalari shaklida 1941—45-yillar [[Ikkinchi jahon urushi|urush]]ida halok boʻlgan oʻzbek oʻgʻlonlarining roʻyxati berilgan. "Motamsaro ona" haykali, urushda halok boʻlganlar [[xotira]]siga oʻrnatilgan man-gu olov yonib turibdi.


1936-yilda [[marksizm]]ning buyuk teoretiki [[Lenin, Vladimir Ilyich|V.I. Lenin]]ga [[haykal|haykal]] oʻrnatilgan. 1975-yil haykal qayta ishlangan. [[Toshkent zilzilasi (1966)]]dan keyin maydon tubdan qayta rekonstruksiya qilingan (meʼmorlar [[Odilov, Sobir Rahimovich|S. Odilov]], [[Adamov, Leon|L. Adamov]] va boshqalar). Choʻziq [[suv havzasi|suv havzasi]]ga ega boʻlgan baland terrasa va uning pastidagi [[sharshara]] maydonni baland va past [[suv sathi|sathlar]]ga ajratadi. Oʻzbekiston mustaqillik eyforiyasi boshidan kechirayotgan mahal, Lenin haykali oʻrniga [[Mustaqillik va ezgulik monumenti|Mustaqillik va ezgulik monumenti]] (1992) oʻrnatildi. Maydondagi maʼmuriy binolar ([[Oʻzbekiston Respublikasi Vazirlar mahkamasi|OʻzR Vazirlar mahkamasi]], 20 qavatli [[vazirlik]]lar joylashgan bino va boshqalar) erkin joylashtirilgan. [[1999]] yil [[16 fevral]] Toshkent teraktlari voqeasidan keyin Mustaqillik maydonidagi vayron boʻlgan maʼmuriy binolar [[qayta qurish|qayta qurilib]], atrofi obodonlashtirildi.
Mustaqillik maydoni yaqinida, [[Mustaqillik maydoni (metro bekati)|"Mustaqillik maydoni" metro stansiyasi]] va boshqa joylashgan. Turli [[daraxt]] va [[gul]]lar bilan koʻkalamzorlashtirilgan.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>

Mustaqillik maydonidagi koʻndalang yoʻlka Xotira maydoni (1998)ga olib boradi. Xotira maydonidagi [[yodgorlik]] mahalliy meʼmorlik anʼanalari asosida [[ayvon]] va serhasham qator [[ustun]]li, [[devor]]lariga kitob sahifalari shaklida [[Ulugʻ Vatan urushi|Ulugʻ Vatan urushi]]da halok boʻlgan oʻzbekistonliklarning roʻyxati berilgan. "Motamsaro ona" haykali, urushda halok boʻlganlar [[xotira]]siga oʻrnatilgan mangu olov yonib turibdi.

Mustaqillik maydoni yaqinida, [[Mustaqillik maydoni (metro bekati)|"Mustaqillik maydoni" metro stansiyasi]] va boshqalar joylashgan. Turli [[daraxt]] va [[gul]]lar bilan koʻkalamzorlashtirilgan.<ref>[[OʻzME]]. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil</ref>


== Manbalar ==
== Manbalar ==
{{manbalar}}
{{manbalar}}
{{commonscat}}
{{OʻzME}}

{{OʻzME}} <!-- Bot tomonidan yaratildi -->
{{stub}}
{{Zagotovka}}


[[Turkum:Toshkent]]
[[Turkum:Toshkent]]

Версия от 09:39, 26 сентября 2020

Mustaqillik maydonidagi Yangi Yil archasi, 2015

Mustaqillik maydoni - Toshkentning markaziy maydonlaridan biri. Avvallari Sobor maydoni (1917-yildagi Ulugʻ Oktabr sotsialistik inqilobigacha), Qizil maydon (1917—66-yillarda; рус. Красная площадь), Lenin nomidagi maydon (1966—91-yillar) sifatida atalib kelgan. Qizil maydon nomi xalq orasida keng tarqalgan. Poytaxt aholisining ommaviy tantanalari va boshqa tadbirlar oʻtkaziladigan joy.

Islom Karimov (oldingi Oʻzbekiston koʻchasi), Navoiy va Sharof Rashidov koʻchalari oraligʻida, Anhor kanali sohilida joylashgan. Maydon perimetral tarzda qurilgan. Mustaqillik maydoni hajmiy tuzilishi janubdan shimolga choʻzilgan koʻpyoqli hududiy mujassamotni tashkil qiladi. Ansambl meʼmoriy uslub va koʻlami jihatidan yaxlit turli maʼmuriy binolardan iborat. Bir necha marta rekonstruksiya qilingan. Hukumat uyining dastlabki loyihasi (1931, meʼmorlar V. Arxangelskiy, A. Petlina va A. Sidorov) oʻrta asr mahobatli meʼmoriy shakl yoʻnalishida (serustunli, ravoqli, mayda gumbazli) boʻlgan. Keyinchalik mumtoz meʼmoriy anʼanalar oʻzlashtirilgan holda order tizimi yoʻnalishi amalga oshirilgan (meʼmorlar A. Boboxonov, V. Volchak, S. Polupanov) va zamonaviylik ruhi berilib qayta ishlangan (1946, 1954—65).

1936-yilda marksizmning buyuk teoretiki V.I. Leninga haykal oʻrnatilgan. 1975-yil haykal qayta ishlangan. Toshkent zilzilasi (1966)dan keyin maydon tubdan qayta rekonstruksiya qilingan (meʼmorlar S. Odilov, L. Adamov va boshqalar). Choʻziq suv havzasiga ega boʻlgan baland terrasa va uning pastidagi sharshara maydonni baland va past sathlarga ajratadi. Oʻzbekiston mustaqillik eyforiyasi boshidan kechirayotgan mahal, Lenin haykali oʻrniga Mustaqillik va ezgulik monumenti (1992) oʻrnatildi. Maydondagi maʼmuriy binolar (OʻzR Vazirlar mahkamasi, 20 qavatli vazirliklar joylashgan bino va boshqalar) erkin joylashtirilgan. 1999 yil 16 fevral Toshkent teraktlari voqeasidan keyin Mustaqillik maydonidagi vayron boʻlgan maʼmuriy binolar qayta qurilib, atrofi obodonlashtirildi.

Mustaqillik maydonidagi koʻndalang yoʻlka Xotira maydoni (1998)ga olib boradi. Xotira maydonidagi yodgorlik mahalliy meʼmorlik anʼanalari asosida ayvon va serhasham qator ustunli, devorlariga kitob sahifalari shaklida Ulugʻ Vatan urushida halok boʻlgan oʻzbekistonliklarning roʻyxati berilgan. "Motamsaro ona" haykali, urushda halok boʻlganlar xotirasiga oʻrnatilgan mangu olov yonib turibdi.

Mustaqillik maydoni yaqinida, "Mustaqillik maydoni" metro stansiyasi va boshqalar joylashgan. Turli daraxt va gullar bilan koʻkalamzorlashtirilgan.[1]

Manbalar

  1. OʻzME. Birinchi jild. Toshkent, 2000-yil

Шаблон:OʻzME

Turkum:Toshkent